Sekretarz Generalny NATO Mark Rutte pochwalił znaczącą rolę Turcji w rozmowach pokojowych w Stambule, mających na celu zakończenie wojny między Rosją a Ukrainą. Podkreślił, że prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan jest „niesamowitym liderem w ramach NATO i cieszy się dużym szacunkiem”.
„Myślę, że mamy okno możliwości w tym tygodniu, ale także w ciągu najbliższych 10 dni, dwóch tygodni, aby naprawdę poprawić sytuację Ukrainy. Pod przewodnictwem oczywiście prezydenta (Wołodymyra) Zełenskiego, ale również w dużej mierze kierowane przez rząd amerykański. Turcja odgrywa tutaj dużą rolę” – powiedział Rutte w środę, odnosząc się do rozmów pokojowych w Stambule.
Odnosząc się do sprzedaży myśliwców Eurofighter do Turcji, Rutte stwierdził: „Zachęcam do nie nakładania ograniczeń na sprzedaż broni przez jednego sojusznika na drugiego. To nie powinno mieć miejsca w ramach sojuszu.”
Podkreślił również znaczenie tureckiego przemysłu obronnego dla NATO, mówiąc: „Turecki przemysł obronny jest kluczowy dla całego sojuszu.”
„Na przykład w Teksasie znajdują się fabryki produkujące amunicję. Nie mogłyby tego robić bez bliskiej współpracy z firmami tutaj w Turcji. To tylko jeden z wielu przykładów.”
Szef NATO oraz ministrowie spraw zagranicznych zgromadzili się w Antalyi, w Turcji, na nieformalnym dwudniowym spotkaniu (NATO iFMM), które jest organizowane przez tureckiego ministra spraw zagranicznych Hakana Fidana.
Spotkanie to ma stanowić platformę do dodatkowych konsultacji przed szczytem liderów NATO, który odbędzie się w Hadze w dniach 24-25 czerwca, jak podają źródła dyplomatyczne.
Tydzień dyplomacji
Ten czwartek może okazać się kluczowym momentem w globalnych wysiłkach na rzecz zatrzymania wojny między Rosją a Ukrainą, ponieważ ich przywódcy mają spotkać się bezpośrednio w tureckim mieście Stambuł.
To potencjalnie historyczne spotkanie stanowi najbardziej zaawansowany etap negocjacji od czasu, gdy obie strony zostały zebrane razem w marcu 2022 roku przez tego samego mediatora, Turcję, co odzwierciedla poziom zaufania, jakim Ankara cieszy się zarówno w Rosji, jak i na Ukrainie.
Tym razem to prezydent Rosji Władimir Putin zaproponował spotkanie w Turcji, ogłaszając to podczas konferencji prasowej w niedzielę, odpowiadając na żądanie Ukrainy i krajów europejskich dotyczące bezwarunkowego 30-dniowego zawieszenia broni.
Prezydent Turcji Erdogan potwierdził gotowość Ankary do goszczenia rozmów podczas rozmowy telefonicznej z Putinem tego samego dnia, po której prezydent USA Donald Trump wezwał ukraińskiego lidera Zełenskiego do „natychmiastowego” przyjęcia rosyjskiej propozycji bezpośrednich rozmów.
Kluczowy gracz
W ciągu zaledwie tygodnia Turcja stała się kluczowym graczem w kilku znaczących kryzysach geopolitycznych – od Europy, przez Bliski Wschód, po Afrykę Północną.
Poprzez dyplomację, wpływy militarne czy wysiłki mediacyjne, Erdogan zapewnił, że Turcja odgrywa istotną rolę w rozmowach na temat pokoju, konfliktów i globalnej stabilności.
Pomimo trwających wyzwań, wydarzenia z tego tygodnia podkreślają zmianę w polityce zagranicznej Ankary – zdefiniowaną przez strategiczną autonomię, regionalną asertywność i bardziej aktywną obecność na arenie międzynarodowej.
W miarę jak Erdogan wzmacnia swoje wpływy na różnych arenach, Turcja coraz bardziej zaznacza swoją pozycję jako wschodząca średnia potęga o międzynarodowym znaczeniu.
