Napięcia narastają, gdy Japonia ostro krytykuje Chiny za bliskie manewry myśliwców, a Pekin odpowiada na testy rakietowe

Tokio oskarża chińskie samoloty o niebezpiecznie bliskie przeloty w pobliżu swoich samolotów patrolowych, składając oficjalne protesty — podczas gdy Pekin krytykuje długodystansowe testy rakietowe Japonii, mówiąc o zagrożeniu dla stabilności regionu.

W niedzielę chińskie myśliwce przecięły przestrzeń powietrzną na około 900 metrach przed japońskim samolotem patrolowym / REUTERS

Napięcia między Japonią a Chinami zaostrzyły się w tym tygodniu po tym, jak Tokio oskarżyło chińskie myśliwce o „nietypowo bliskie” przeloty w pobliżu japońskiego samolotu patrolowego nad Pacyfikiem, co skłoniło Japonię do złożenia formalnych protestów.

W odpowiedzi Pekin skrytykował niedawne testy japońskich pocisków dalekiego zasięgu, ostrzegając, że rosnące zdolności militarne Tokio zagrażają stabilności regionu i naruszają ducha pacyfistycznej konstytucji Japonii.

Tokio poinformowało, że wyraziło poważne obawy wobec Pekinu po tym, jak chińskie myśliwce przeleciały „nietypowo blisko” japońskiego wojskowego samolotu patrolowego nad Pacyfikiem w miniony weekend.

Incydent miał miejsce po zaobserwowaniu dwóch chińskich lotniskowców pływających jednocześnie po Pacyfiku po raz pierwszy, w tym na wodach ekonomicznych Japonii w czwartek.

Japonia stwierdziła w tym tygodniu, że aktywność lotniskowców, opisana przez Chiny jako „rutynowe szkolenie”, pokazuje rosnący zasięg geograficzny chińskich sił zbrojnych.

Rzecznik japońskiego Ministerstwa Obrony powiedział w czwartek, że chińskie myśliwce przeleciały „nietypowo blisko” japońskiego samolotu patrolowego.

W sobotę chiński myśliwiec J-15 z lotniskowca Shandong śledził japoński samolot patrolowy P-3C przez 40 minut, a w niedzielę dwa myśliwce J-15 zrobiły to samo przez 80 minut, poinformował rzecznik.

„Podczas tych długich okresów odrzutowce leciały niezwykle blisko P-3C i przeleciały w odległości 45 metrów” od samolotu patrolowego na tej samej wysokości w oba dni - powiedział.

W niedzielę chińskie myśliwce przecięły przestrzeń powietrzną na około 900 metrach przed japońskim samolotem patrolowym – odległość, którą P-3C może pokonać w kilka sekund przy prędkości przelotowej, dodał rzecznik.

„Takie nietypowe zbliżenia mogą prowadzić do przypadkowych kolizji, dlatego wyraziliśmy poważne obawy” wobec strony chińskiej, w tym ambasadora Chin w Japonii Wu Jianghao, i zażądaliśmy zapobieżenia powtórzeniu się takich sytuacji – powiedział główny rzecznik rządu Yoshimasa Hayashi.

„Rząd będzie kontynuował komunikację z chińską stroną na różnych szczeblach, jednocześnie dokładając wszelkich starań, aby patrolować i monitorować przestrzeń powietrzną wokół naszego kraju w celu obrony terytorium Japonii, jej wód i przestrzeni powietrznej” – dodał.

Napięcia gospodarcze na linii USA-Chiny

Personel wojskowy Japonii nie został ranny, poinformowało Ministerstwo Obrony w oświadczeniu.

Podobne incydenty ostatnio odnotowano ponad dekadę temu, w maju i czerwcu 2014 roku, kiedy chińskie myśliwce Su-27 przeleciały w odległości 30 metrów od japońskich samolotów wojskowych nad Morzem Wschodniochińskim.

Wówczas Japonia wezwała chińskiego ambasadora, a obie strony wymieniały się oskarżeniami o winę.

Daisuke Kawai, dyrektor programu bezpieczeństwa ekonomicznego i innowacji politycznych Uniwersytetu Tokijskiego, powiedział agencji AFP na początku tego tygodnia, że czas ruchów lotniskowców może być powiązany z napięciami gospodarczymi między USA a Chinami.

„Pekin obliczył, że Stany Zjednoczone będą mniej skłonne lub zdolne do militarnej odpowiedzi w tym konkretnym momencie, postrzegając to jako dogodny czas na pokazanie swoich rosnących zdolności wojskowych” – powiedział.

Japońska rakieta dalekiego zasięgu

Chiny stwierdziły, że testy nowych pocisków Type 12 ziemia-statek przez Japonię „łamie ograniczenia pacyfistycznej konstytucji, która zabrania Japońskim Siłom Samoobrony posiadania broni ofensywnej.”

Komentarz w wojskowej gazecie People’s Liberation Army Daily stwierdził, że zwiększony zasięg pocisków będzie stanowił „prawdziwy środek odstraszający dla wielu okolicznych obszarów”, jak podał „South China Morning Post” w środę.

Pacyfistyczna konstytucja Japonii została ustanowiona po jej klęsce w II wojnie światowej. Pociski zostały przetestowane podczas corocznych ćwiczeń z ostrą amunicją w pobliżu góry Fuji w niedzielę.

Według japońskich mediów, ulepszone pociski Type 12 ziemia-statek oraz hipersoniczne pociski Hyper Velocity Gliding Projectile (HVGP) zostaną rozmieszczone na Kiusiu, najbardziej wysuniętej na południe głównej wyspie Japonii, podczas gdy HVGP mogą również zostać rozmieszczone na Hokkaido na północy.

„W rzeczywistości, zamiast wzmacniać swoje zdolności obronne, Japonia zmierza w kierunku zdolności do 'pierwszego uderzenia' pod pretekstem budowania tak zwanych 'zdolności kontruderzeniowych'” – skrytykował PLA Daily, odnosząc się do rozbudowy militarnej Japonii.

Nowe pociski Type 12 ziemia-statek mają zasięg około 1000 kilometrów, a HVGP Block 1 może osiągnąć 900 kilometrów, podróżując z prędkością przekraczającą Mach 5.

Japonia, która od 1947 roku przestrzega pacyfistycznej konstytucji po II wojnie światowej, przez długi czas ograniczała swój budżet obronny do około 1% PKB, czyli około 5 bilionów jenów (33,5 miliarda dolarów). Jednak w ostatnich latach zwiększyła budżet obronny, dążąc do osiągnięcia 2% PKB w 2027 roku w obliczu rosnących wyzwań bezpieczeństwa ze strony Chin i Korei Północnej.