Dwudniowy szczyt w Luandzie zakończył się we wtorek wspólnymi zobowiązaniami przywódców europejskich i afrykańskich do rozwijania wzajemnych relacji handlowych oraz skuteczniejszego reagowania na nieregularną migrację.

W przyjętej deklaracji strony podkreśliły zarówno europejskie zainteresowanie dostępem do surowców strategicznych, jak i afrykańskie oczekiwania dotyczące tworzenia miejsc pracy oraz dynamicznego wzrostu gospodarczego.

Kontynent afrykański stał się w ostatnich latach areną rywalizacji o minerały krytyczne i możliwości energetyczne, a Chiny, USA i Rosja starają się w tym regionie umacniać swoje wpływy. 

Wśród uczestników szczytu znaleźli się m.in. Friedrich Merz z Niemiec, Donald Tusk z Polski oraz Pedro Sánchez z Hiszpanii.

Delegacji afrykańskiej przewodzili m.in. prezydent RPA Cyril Ramaphosa, William Ruto z Kenii oraz Ismail Omar Guelleh z Dżibuti.

Szczyt częściowo przysłoniła równoległa dyskusja na temat propozycji Stanów Zjednoczonych dotyczącej zakończenia wojny w Ukrainie. W związku z tym w poniedziałek miało miejsce pilne spotkanie unijnych liderów.

Pojawiły się także problemy techniczne w związku z transportem, co uniemożliwiło udział m.in. premier Danii Mette Frederiksen, czy też szefowej unijnej dyplomacji Kaji Kallas. Z kolei Emmanuel Macron, Giorgia Meloni, Ursula von der Leyen i Friedrich Merz opuścili Luandę jeszcze w poniedziałek.

Portugalski minister spraw zagranicznych, Paulo Rangel, zapewnił jednak podczas rozmowy z agencją AFP, że wydarzenie to “sukces”. Zwrócił uwagę na porozumienia dotyczące migracji i mobilności. 

W obliczu amerykańskich ceł oraz europejskich prób zmniejszenia zależności od Chin w zakresie surowców strategicznych, oba kontynenty zadeklarowały wzmocnienie wymiany handlowej oraz zabezpieczenie łańcuchów dostaw — ze szczególnym wskazaniem na minerały krytyczne.

Państwa afrykańskie, od lat zabiegające o inwestycje przyczyniające się do lokalnego rozwoju, uzyskały od Europy zapewnienie o wsparciu w industrializacji, dywersyfikacji eksportu oraz integracji rynkowej.

W tym kontekście UE stawia na inicjatywę Global Gateway, czyli rozbudowę infrastruktury mającą konkurować z rosnącymi wpływami Chin. 

Europa z kolei otrzymała deklarację współpracy w walce z nieregularną migracją, w tym usprawnienie procedur powrotu osób, które nie uzyskały azylu.

Oba kontynenty zgodnie wezwały również do natychmiastowego zawieszenia broni w Sudanie, jednoznacznie potępiając “zbrodnie popełnione w El-Faszer”, mieście przejętym niedawno przez paramilitarne Siły Szybkiego Wsparcia.